ប្រវត្តិនៃកុំព្យូទ័រគឺជារឿងដ៏វែងឆ្ងាយ និងគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍។ វាគឺជារឿងរ៉ាវនៃការច្នៃប្រឌិត និងវឌ្ឍនភាព ហើយវាច្បាស់ណាស់ថាកុំព្យូទ័រនឹងបន្តដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងជីវិតរបស់យើងនៅប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខនេះ។
ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃកុំព្យូទ័រអាចត្រូវបានបែងចែកជាជំនាន់ជាច្រើន ដែលជំនាន់នីមួយៗត្រូវបានកំណត់ដោយការរីកចំរើនផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាដ៏សំខាន់។
• ជំនាន់ទី 1 (1940s-1950s): កុំព្យូទ័រជំនាន់ទី 1 គឺជាកុំព្យូទ័រ mainframe ពួកវាមានទំហំធំ មានតម្លៃថ្លៃ និងប្រើប្រាស់ថាមពលច្រើន។ កុំព្យូទ័រដំបូងមួយចំនួននៃជំនាន់នោះរួមមាន ENIAC, EDVAC, និង UNIVAC។
• ជំនាន់ទី 2 (1950s-1960s)៖ កុំព្យូទ័រជំនាន់ទី 2 ពួកវាតូចជាងមុន លឿនជាងមុន និងមានប្រសិទ្ធភាពជាង។ ពួកគេក៏បានប្រើអង្គចងចាំស្នូលម៉ាញេទិកជំនួសឱ្យជំនាន់ចាស់។ កុំព្យូទ័រដ៏ល្បីល្បាញបំផុតមួយចំនួននៃជំនាន់នេះរួមមាន IBM 7090 និង CDC 6600 ។
• ជំនាន់ទី 3 (1960s-1970s): កុំព្យូទ័រជំនាន់ទី 3 បានប្រើសៀគ្វីរួមបញ្ចូលគ្នា (ICs) ជំនួសឱ្យត្រង់ស៊ីស្ទ័រ ដែលធ្វើឱ្យវាកាន់តែតូច លឿន និងមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន។ កុំព្យូទ័រពេញនិយមបំផុតមួយចំនួននៃជំនាន់នេះរួមមាន IBM 360 និង DEC PDP-11 ។
• ជំនាន់ទី 4 (1970s-1980s): កុំព្យូទ័រជំនាន់ទី 4 បានប្រើ microprocessors ដែលជា ICs ដែលផ្ទុកនូវប្រព័ន្ធដំណើរការកណ្តាលទាំងមូល (CPU)។ នេះធ្វើឱ្យកុំព្យូទ័រកាន់តែតូច ថោកជាង និងមានថាមពលខ្លាំងជាងមុន។ កុំព្យូទ័រពេញនិយមបំផុតមួយចំនួននៃជំនាន់នេះរួមមាន Apple II និង IBM PC ។
• ជំនាន់ទី 5 (1980s-បច្ចុប្បន្ន): កុំព្យូទ័រជំនាន់ទី 5 កំពុងដំណើរការ។ កុំព្យូទ័រទាំងនេះត្រូវបានកំណត់លក្ខណៈដោយការប្រើប្រាស់បញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) ។ ពួកវាក៏កាន់តែងាយស្រួលចល័ត និងងាយស្រួលប្រើផងដែរ។ កុំព្យូទ័រពេញនិយមបំផុតមួយចំនួននៃជំនាន់នេះរួមមាន Mac, PC និងស្មាតហ្វូន។
នេះគឺជាព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗមួយចំនួននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកុំព្យូទ័រ៖
• 1822: Charles Babbage រចនាកុំព្យូទ័រមេកានិចដំបូងគេគឺ Difference Engine។
• 1946: ENIAC ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដែលជាកុំព្យូទ័រឌីជីថលអេឡិចត្រូនិចដំបូងគេ។
• 1951: UNIVAC I ត្រូវបានណែនាំឱ្យប្រើប្រាស់ ដែលជាកុំព្យូទ័រពាណិជ្ជកម្មប្រភេទ Business ដំបូងគេ។
• 1957: ត្រង់ស៊ីស្ទ័រត្រូវបានបង្កើតដែលធ្វើឱ្យកុំព្យូទ័រមានទំហំតូច និងមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន។
• 1964: IBM 360 ត្រូវបានចេញលក់ ដែលជាកុំព្យូទ័រ ប្រើសៀគ្វីរួមបញ្ចូលគ្នា។
• 1971: microprocessor ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដែលធ្វើអោយកុំព្យូទ័រកាន់តែតូច និងមានតម្លៃសមរម្យ។
• 1977: Apple II ត្រូវបានចេញលក់ ដែលជាកុំព្យូទ័រផ្ទាល់ខ្លួនដែលមានទីផ្សារធំដំបូងគេ។
• 1981៖ IBM PC ត្រូវបានចេញលក់ ដែលជាកុំព្យូទ័រផ្ទាល់ខ្លួនដំបូងគេដែលអាចប្រើបានជាមួយ IBM។
• ឆ្នាំ 1984៖ កុំព្យូទ័រ Macintosh ត្រូវបានណែនាំ ដែលជាកុំព្យូទ័រដំបូងគេបង្អស់ដែលទទួលបានជោគជ័យផ្នែកក្រាហ្វិកសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ (GUI)។
• ឆ្នាំ 1990៖ វើលវ៉ាយវ៉េប ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដែលធ្វើឱ្យវាអាចចូលប្រើព័ត៌មាន និងទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកដទៃតាមអ៊ីនធឺណិត។
• ឆ្នាំ 2007: ទូរស័ព្ទ iPhone ត្រូវបានដាក់លក់ ដែលជាស្មាតហ្វូនដំបូងគេដែល អាច ប៉ះបញ្ជាពេញអេក្រង់តែម្តង។
• 2010: iPad ត្រូវបានចេញលក់ ដែលជាកុំព្យូទ័រថេប្លេតដំបូងគេ។ ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃកុំព្យូទ័រនៅតែត្រូវបានសរសេរ និងបន្តវិវត្តន៍ទៅមុខ ហើយវានឹងគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការមើលថាតើអនាគតនៃបច្ចេកវិទ្យានេះនឹងទៅជាយ៉ាងណា៕
